Jeroen, auteur op Langzaam Rijker

Koersdoelen, je komt ze op bijna alle beurssites tegen. Maar wat heb je eraan? Het zijn interessante prognoses die je als beginnende belegger een richting geven, maar in welke mate mag je daarop vertrouwen? In dit artikel kijken we naar de invloed van analisten, hoe de informatie wordt gebracht en hoe je daarmee kunt omgaan. We gooien eerst maar een bak koud water over je heen: doe je eigen research, volg je eigen belang en beleg niet aan de hand van de adviezen – de koersdoelen – die je krijgt van analisten via internet. Neem er kennis van, laat je inspireren, maar doe je eigen onderzoek. Investeer géén geld of verkoop je aandelen niet, alleen naar aanleiding van een koersdoel of de duiding van een analist op een nieuwssite. Blijf altijd de baas over je eigen strategie. Zo. Dat is eruit. Met het risico dat je nu gelijk doorklikt naar een ander artikel, zullen we uiteraard toch dieper ingaan op het nut van koersdoelen, de betrouwbaarheid daarvan en de rol van analisten in de informatievoorziening voor jou als (beginnende) belegger. Want je zult opvallend genoeg zien, dat fulltime adviesgevers het soms zo slecht nog niet zien. Wat is een koersdoel? Een koersdoel is een concreet advies van een zakenbank of financieel instituut, dat zich via professionele analisten bezighoudt met de aandelenmarkt. Het is een advies (inclusief een bedrag) over het koersniveau van een aandeel, dat de analist op termijn realistisch acht. Via modellen die voorspellen welke omzet en winst wordt geboekt, wordt in een rapport onderbouwd op een aandeel koopwaardig is of beter verkocht kan worden. Het gaat om een aanname dat de koers zich beweegt richting een prijs, op basis van het onderzoek dat is gedaan naar de cijfers van een bedrijf en omstandigheden in de markt. Qua termijn geldt dat meestal voor een aantal maanden, het lopende beursjaar of maximaal 1 jaar in de toekomst. Veel verder vooruit kijken heeft ook niet veel zin. Waarschijnlijk ten overvloede, maar toch even: er zijn geen enkele garanties aan gekoppeld en je kunt achteraf nooit iets met het feit dat een analist er (helemaal) naast heeft gezeten. Als het zo makkelijk was – ‘volg gewoon de meest positieve koersdoelen en het geld vliegt door de ramen naar binnen’ – dan waren we allemaal binnen no-time miljonair. Nederland: ongeveer 50 analisten Elk grote bank of financiële instelling heeft analisten in dienst. Zij specialiseren zich in sectoren, volgen de bedrijven daarin op de voet en proberen te duiden hoe het met hen zal gaan in de toekomst. Ze brengen daarbij in perspectief wat de (markt)situatie is. In Nederland zijn er ongeveer 50 fulltime analisten actief. Een koersdoel is altijd gekoppeld aan een advies: kopen, houden of verkopen (buy, hold, sell). Als je alle adviezen over één bedrijf naast elkaar legt, krijg je een consensus. Dat geeft het gemiddelde weer; hoe meer analisten hoe interessanter uiteraard. Als 25 analisten het aandeel Philips duiden, heb je daar al wat meer aan dan een bedrijf met een handvol adviezen. Markt is gevoelig voor koersdoelen Het advies van een analist kan bestaan uit een beoordeling, bijvoorbeeld of een aandeel goedkoop is, correct gewaardeerd of (te) duur. Die waardering kan worden onderbouwd met argumenten, zoals de verwachte dividendstroom. Een andere manier is het koersdoel zelf: de koers die het aandeel mogelijk zal bereiken. Dat wordt uitgedrukt in een percentage (verwachte stijging of daling) en streefbedrag. Ook krijg je bij Amerikaanse bedrijven een consensus over de winst per aandeel (earnings per share, EPS) die je ieder kwartaal kunt monitoren, inclusief het nieuws of deze prognose wel of niet is ‘gehaald’. Je zult merken dat koersen daar na publicatie op reageren. Als één of meerdere analisten een opvallend positief of negatief advies geven, dan is de markt daar gevoelig voor en zorgt dat voor beweging. Waar vind je koersdoelen? Op heel veel plekken. Eigenlijk overal. Te beginnen bij de financieel-economische nieuwssites. Een bekende site is guruwatch.nl, die het rendement monitort en meet van alle professionele adviezen over Nederlandse aandelen. Maar ook via talloze andere sites zoals Yahoo Finance, tipranks.com en vele andere platforms – zelfs in de app van je broker, zoals DeGiro – vindt je koersdoelen bij een fonds. Van IEX.nl tot Business Class op RTL7, van de beleggers-sites en het Financieel Dagblad tot CNNMoney.com: je hoeft niet ver te zoeken om de stock forecasts van een fonds te vinden. Uitgebreidere terminologie Via de Amerikaanse en Engelse websites vind je overigens een nog wat uitgebreider, iets meer gedetailleerd advies. Zo heb je qua woordkeuze: Strong buy: sterk koopadvies (meest positief gestemd); positief nieuws op korte termijn verwachtBuy: koopwaardig (algemeen positief koopadvies)Outperform: positief (maar minder sterk dan de bovenste twee)Overweight: enigszins koopwaardigNeutral: reële prijs, in lijn met de marktHold: geen stijging of daling wordt verwachtMarket perform: neutraal signaalUnderweight: licht negatief, overweeg te verkopenUnderperform: nog geen sell (maar het bedrijf blijft achter bij sectorgenoten)Sell: algemeen verkoopadviesStrong sell: meest sterke verkoopsignaal; negatief nieuws op korte termijn verwacht Een populaire, al genoemde website is die van Yahoo Finance, waar je ook met kleuren (van groen tot rood) kunt zien in welke fase de meeste adviezen zich bevinden: Yahoo Finance - Stock Market Live, Quotes, Business & Finance News Wat heb je aan koersdoelen? Wat heb je als kleine particuliere belegger aan koersdoelen? Het geeft in elk geval richting. Als beginner is het moeilijk om een waardering op een aandeel te plakken. Ook al krijg je online slechts een samenvatting(kje), want de volledige en volwaardige dure rapporten van analisten zijn gericht voor grote betalende klanten. Dat is hun verdienmodel. Als gewone belegger krijg je gratis de ‘kruimels’, het topje van de ijsberg. Voor grote institutionele beleggers wacht na betaling de volledige, diepere onderbouwing. Zet 10 doelen naast elkaar en ze zullen waarschijnlijk alle 10 afwijken. Voorzichtigheid is altijd geboden. Toch komen analisten er behoorlijk goed uit, blijkt uit onderzoek. Elk jaar maken Dirk Gerritsen (universitair docent beleggen en financiële markten, verbonden aan de Universiteit van Utrecht) en zijn broer Willem Gerritsen (zelfstandig data-analist) een lijst met beste analistenbureaus. En wat bleek over het recente jaar 2021: wie de adviezen had gevolgd, had een beter rendement gemaakt dan een gemiddelde indexbelegger. Adviezen verslaan de index In het Financieel Dagblad verscheen een artikel waaruit bleek dat de broers Gerritsen over 2021 naar bijna 2500 adviezen hebben gekeken, van de 15 meest actieve zakenbanken. Daarin was een onderverdeling met 25% toppers (aandelen met de meeste koopadviezen), 25% floppers (negatief advies) en noppers (overige). Uit het onderzoek bleek dat wie alle toppers had gekocht, de markt had verslagen met 1,8% meer rendement dan de index. De ‘winnaar’ qua beste adviezen was de Amerikaanse bank Goldman Sachs. Het volgen van hun adviezen en strategie zou hebben geleid tot een plus van 27%. Opvallend is wel (zie de lijst hier onder) dat er maar één Nederlandse bank tussen staat, namelijk ING. Eén statistiek is nog interessant om te vernoemen, namelijk dat in de periode tot 130 dagen nadat een advies is gepubliceerd, aandelen met een koopadvies het gemiddeld 2% beter doen dan aandelen met een verkoopadvies. Ofwel: bedrijven waarover analisten positiever worden, doen het beter. Het volledige lijstje (bron: FD) Wil je meer weten over het onderzoek van Dirk Gerritsen en zijn broer? Ze hebben een eigen website: Dirk Gerritsen - Profiel Meer elementen die meespelen Het volgen van een koersdoel kan uiteraard ook tot teleurstelling leiden. Recente voorbeelden zijn bijvoorbeeld de fondsen Prosus en Just Eat TakeAway, die in alle adviezen als koopwaardig en vaak boven de 100 euro werden geduid. In de praktijk kwam daar nog maar weinig van terecht. Er zijn meer elementen die meespelen: valutakoersen, het algemene klimaat op de beurs, teleurstellend nieuws, overheidsinvloeden, cijfers, de rente en inflatiecijfers, corona-nieuws; allemaal zaken die op korte termijn voor een ander beeld kunnen zorgen. Overigens komen de meeste adviezen in het cijferseizoen, als er weer meer informatie over bedrijven voor handen is. Analisten hebben na publicatie van (kwartaal, half of jaar)cijfers altijd gelegenheid tot een call met de CEO en/of CFO van een bedrijf, om hun vragen te stellen en hun oordeel mede op de antwoorden te baseren. Zo’n call is alleen toegankelijk voor de professionals uiteraard. Wat opvalt verder, in algemene zin, is dat er vaak meer koop- dan verkoopadviezen worden gegeven. Daar kun je een belang achter zoeken bij de zakenbanken: meer koopadvies kan leiden tot meer transacties, en daar wordt aan verdiend. Verdienmodel websites met koersdoelen Ook de Nederlandse beurs-websites hanteren op die manier een verdienmodel. Sites als IEX.nl, de Aandeelhouder of Beursgenoten hebben allemaal een premium abonnement dat de volledige, uitgebreide adviezen uit de doeken doet. Tegen betaling ontvang je toegang tot de koop, houden of verkoopadviezen en koersdoelen van vele aandelen. Vaak worden de adviezen zelf gegeven, of worden de adviezen van professionele analisten verwerkt in één advies en koersdoel. Mocht je al wat langer beleggen, dan kan dat voor jou een interessante stap zijn om je verder in te verdiepen. Nog een tip Ingaan op de actuele adviezen van analisten heeft voor dit artikel niet veel toegevoegde waarde. Wel interessant is om via de genoemde sites (zoals guruwatch) om terug te kijken naar het track record van banken en instituten, net zoals de broer Gerritsen elk jaar doen. Dat geeft je ook een gevoel bij de bron, als je de volgende keer een advies leest. En we zullen niet ontkennen: het geeft natuurlijk ook positieve emotie, als één van jouw aandelen in een opwaartse lijn zit volgens de professionals. Dus kijken, dat doe je waarschijnlijk toch altijd. Conclusie Echter: feiten, feiten, feiten. Maak altijd zelf een goede analyse van een bedrijf als dit op je watchlist staat. Zorg dat je de juiste data hebt gezien, voordat je een order plaatst. De koersdoelen van professionele analisten zijn een goed beginpunt. In feite kun je hetzelfde werk doen als analisten: lees een jaarverslag of kwartaalupdate, volg al het nieuws, de persberichten op de website en de presentaties voor beleggers. Via de website (google: “naam bedrijf + Investor Relations” kom je al een heel eind. Probeer je emoties uit te schakelen. Als een analist denkt dat een aandeel een upside heeft van 60% en het koersdoel tientallen euro’s hoger ligt dan de huidige prijs, wil dat nog niet zeggen dat je een gouden koopje op het oog hebt. Niemand heeft een glazen bol en niemand kan de markt timen. Begin met een goede analyse en neem de adviezen tot je. Het is wel altijd goed om te kijken wat de professionals er van denken, omdat je er altijd iets van kunt leren. Full disclosure: de auteur van dit artikel zit op het moment van publiceren long in Prosus, één van de in dit verhaal genoemde aandelen.