Een van de meest gestelde vragen is wanneer het beste moment is om te beginnen met beleggen. Kies je daarbij voor de strategie om alles in één keer in te leggen (Lump Sum) of ga je ervoor om op vaste momenten structureel een vast bedrag te beleggen (Dollar Cost Averaging)? In dit artikel bekijken we de verschillen van beide tactieken.
Is nu het juiste moment om te beginnen met beleggen?
Is nu het juiste moment om te beleggen? Die vraag begint bij jezelf, als je in de spiegel kijkt. Goed of fout bestaat niet. Dat hangt teveel af van je eigen situatie, je doel en de tijd die je neemt. Kun je het geld een poosje missen? Waarom wil je vermogen opbouwen? Kun je omgaan met de emotie die erbij komt kijken, als je geld snel stijgt of daalt in waarde?
Geld is persoonlijk
Het belangrijkste is dat je de risico’s kent. Want als je niet begrijpt waarom je een aandeel, ETF of crypto-munt koopt, weet je ook nooit wanneer je weer moet verkopen en waarom het überhaupt in je strategie past. En je kunt er 100 boeken over lezen, maar geld is voor iedereen persoonlijk en dus altijd maatwerk. Alleen jij weet hoe je daarop reageert. Daarom moet je goed weten wat je identiteit als belegger en vooral je risico-tolerantie is.
De vraag achter de vraag is hier echter niet waarom je wilt beginnen met beleggen, maar wannéér.
‘The best time to invest was yesterday. The second best time is today’, luidt een bekende beurswijsheid.
Inderdaad: het beste moment om een boom te planten, was 10 jaar geleden. Je kunt dus maar beter beginnen. Er zijn echter altijd factoren die van invloed zijn op je rationele keuzes voor dat moment en hoe je instapt. Onzekerheden, economisch nieuws en de invloed van mensen die je online volgt, die je laten twijfelen over het moment om in te stappen.
Er is altijd iets. Records en all-time highs die worden gebroken, stijgende inflatie, de lage rente, maatregelen van een grote wereldmacht, of impact van een crisis zoals de dotcom-bubbel in 2000, de bankencrisis in 2008 of de coronapandemie van 2020. In maart van dat jaar was er een enorme bodem – waarom ben ik toen niet ingestapt? En als ik nu alsnog instap, komt er dan niet wéér een crash? Wat zijn de verwachtingen voor dit jaar? De bears (pessimisten) en bulls (optimisten) hebben in de markt altijd argumenten voor hun verhaal.
Niemand kan de aandelenmarkt timen
Bedenk: het beste moment kan niemand je voorspellen. Het is zinloos om de markt te timen. Niemand kan de toekomst voorspellen. Wel kunnen we kijken naar verschillende tactieken om in te stappen. Dan nog is het belangrijkste dat je je er zelf okay bij voelt. Ja, er zal weer een correctie komen. En ja: bereid je voor op (veel) rode dagen of verlies.
Maar begrijp ook: “Far more money has been lost by investors preparing for corrections, or trying to anticipate corrections, than has been lost in corrections themselves”, zei de Amerikaanse superbelegger Peter Lynch, één van de besten ooit.
Laten we doorgaan naar de bekendste strategieën hóe je begint met beleggen.
Dollar Cost Averaging (DCA)
Bij de strategie Dollar Cost Averaging (DCA) verdeel je je geld in gelijke hoeveelheden over een bepaalde periode. Je koopt stapsgewijs bij, met als doel om de beweeglijkheid van de markt zo min mogelijk impact te laten hebben op je portfolio. Elke week, maand of kwartaal koop je evenveel bij in geld (of hoeveelheid stukken).
Daarmee heb je doorgaans nooit de beste en nooit de slechtste prijs, maar wel altijd een gemiddelde. Zonder emotie van de waan van de dag, bouw je je portefeuille gestaag op. Ook hier zijn verschillende manieren voor, waar we verder op ingaan.
Neutraliseer je emoties
Gangbaar is om – als voorbeeld – 12 maanden lang iedere maand 100 euro in te leggen, in plaats van op de eerste dag meteen 1200 euro. Het kan zijn dat je niet zo’n bedrag hebt om ineens te missen, maar wel elke maand van je salaris 100 euro kan besteden. Niet iedereen begint met spaargeld en dan is DCA een goede optie.
Het kan ook zijn dat je het te spannend vindt om ineens 1200 euro te investeren, omdat je onzeker bent over de stemming in de markt. Door middel van DCA neutraliseer je die emoties.
Vast aantal aandelen
Een variant is dat je elke maand niet voor een vast bedrag gaat, maar voor een vast aantal aandelen. Bijvoorbeeld: ik koop op elke eerste dag van de maand 2 aandelen Apple bij. Ongeacht de koers van die dag, koop ik 2 stukken en heb dus na een jaar 24 aandelen Apple in mijn portfolio.
Heb je hiermee de optimale prijs? Nee, waarschijnlijk zeker niet. Maar je zult het ook nooit verpesten door te denken dat je de markt kunt timen. Hoe langer je vervolgens de stukken aanhoudt (buy and hold), hoe hoger je rendement.
Lees ook: Wil je meer weten wat het gemiddelde rendement is op aandelen? Lees dan straks ook eens dit verhaal: Wat is het gemiddelde rendement op aandelen?
Bepaal wat duur of goedkoop is
Een andere variant is dat je categoriseert wanneer een aandeel duur of goedkoop is. Is een aandeel die maand zoveel procent duurder dan jouw vooraf bepaalde prijs, dan koop je minder. En is het aandeel gezakt, dan koop je juist (goedkoper) wat meer in. Buy the dip. De markt beweegt immers volop, zeker bijvoorbeeld bij volatiele technologie-aandelen.
Extra cash aanhouden
Nog een smaak is dat je naast de vast bedragen die je inlegt altijd een cashpositie aanhoudt, voor als er zo’n dip komt en je kunt bijkopen. Niks zo frustrerend dat als een aandeel waarin jij gelooft een koopje is, maar je geen geld hebt. Daarom is extra cash ook een optie, mits je dat kunt missen natuurlijk. Overweeg bijvoorbeeld 80-20: 80% investeren, 20% cash.
Voordelen van DCA:
- Niet iedereen kan in één keer een groot bedrag ophoesten. Door DCA kun je periodiek bijkopen en toch iets groots opbouwen
- Spreiding verkleint risico’s: de beweeglijkheid van de markt heeft minder invloed op je portfolio. Je koopt een gemiddelde (dus nooit de slechtste prijs)
- Dips zijn in je voordeel: meer voor minder
- Het kost weinig tijd en moeite, je doet altijd hetzelfde
- Meer rust in je hoofd
Lump Sum (LS)
Het tegenovergestelde van DCA is Lump Sum. Ofwel: alles in één keer. Het gaat er niet om hoe hoog dat bedrag is, maar wel dat je al je beschikbare geld op één moment inlegt. Als je 1200 euro spaargeld hebt, leg je alles in op de eerste dag dat je begint. Als de markt stijgt, ga je harder mee omhoog. Ook pak je het maximale aan dividend mee. Een nadeel kan zijn dat je te hoog koopt als de markt daarna weer daalt. Het is ook stressvoller (je spaargeld gaat in één transactie naar de markt) en je kunt dus snel geld verliezen.
Wat echter als je in januari 2020, vlak voor Corona, al je geld had ingelegd? Of eind 1999, kort voor de dotcom-crisis? De meningen over wat het beste werkt zijn verdeeld. Dollar Cost Averaging geeft veel mensen een beter gevoel. Lump Sum kan lucratiever zijn, maar is ook risicovoller. Het is daarom goed om te kijken welke van de twee statistisch het beste werkt.
Voordelen van Lump Sum:
- Je zit gelijk met geld in de markt (kunt dus rendement maken)
- Je geld werkt voor jou (op de bank staat het stil en daalt je koopkracht)
- Je ontvangt maximaal dividend (compounding)
- Minder transactiekosten
- Je hoeft niet meer na te denken na één transactie
Lump Sum vs Dollar Cost Averaging – Wat is beter?
Wat blijkt? DCA verliest het in veel gevallen toch van Lump Sum. Tussen 1926 en 2011 in Amerika zelfs in 65% van de gevallen. Volgens een ander Amerikaans onderzoek blijkt dat Lum Sum inderdaad meer rendement oplevert: ’Dollar cost averaging will underperform lump sum investing for most asset classes most of the time’, blijkt uit een analyse die je via deze link kunt teruglezen:
Dollar Cost Averaging vs. Lump Sum: The Definitive Guide – Of Dollars And Data
Om het concreet te maken, is als voorbeeld een tijdsperiode van 24 maanden genomen. Op basis van data die teruggaat tot 1997, zou DCA na twee jaar in 78% van de gevallen slechter uitkomen dan LS. Uit statistieken blijkt dat DCA wél wint wanneer er een crash is, zoals 2000, 2008 en 2020. Logisch natuurlijk, want Lump Sum kan in 2 jaar tijd niet goedmaken als de koersen met bijvoorbeeld 30% lager stonden op moment van de investering.
Naast aandelen is in het onderzoek ook gekeken naar crypto en edelmetalen. Om het overzichtelijk te houden, blijven wij bij aandelen. De vraag is namelijk: is het risico bij Lump Sum niet veel hoger? Het antwoord is ja, omdat je je blootstelt aan schommelingen van de markt. Maar de bottom line – zeker op de vraag, nu beginnen met beleggen of wachten? – is wel dat je maar beter nu kunt beginnen, welke strategie je ook kiest.
Nu beleggen of wachten?
Tijd in de markt verslaat vrijwel altijd het timen van de markt. Het moment om te beginnen, is nu. Maar: heb geduld, beheers je emoties en neem vooral de tijd. Dit kanaal heet niet voor niets Langzaamrijker. Dit verhaal begon bewust met het bepalen van je identiteit als belegger. Het is prima als je risico’s wilt nemen, zolang je deze begrijpt. Voor een meerderheid van de mensen geldt: maak een plan, beheers je emoties en voel je okay bij wat voor jou werkt.
Tip: hoe reageer je bij een dip
Tot slot nog een tip. Je kunt immers niet voorspellen wat de markt zal doen, maar je kunt wel nadenken over hoe je reageert áls er een dip komt. Of als de markt instort. Hoe reageer jij? Is dat een moment om te kopen? Of om uit te stappen en vooral cash op te bouwen? Volatiliteit en schommelingen kunnen stress geven. Denk daarom nu al na, over de emoties die gaan komen. Wapen je tegen een eventuele keuze waar je later spijt van krijgt.
Ook kun je overwegen om naast Lump Sum maandelijks een klein deel bij te leggen, als je dat kunt missen. Dan profiteer je alsnog wanneer de koers daalt. Wat je ook doet, zorg dat het je geen stress oplevert. Ook dit artikel is voornamelijk maar één mening, dus bepaal vooral zelf je grenzen en sta achter je eigen keuzes. Dan slaap je een stuk beter.